Azken hilabeteetan, gure elkartera iristen diren lan-eskaintzen kudeaketarekin lotutako hainbat kontsulta jaso ditugu, gure bazkideen artean zabaltzeko. Gai hori errepikaria da, baina ñabarduraz eta erronkaz betea, eta funtsezko gaiak planteatzera garamatza:
Galdera horiek ez dute erantzun errazik, eta, horregatik, Urteko Batzar Nagusiaren aurretik hausnarketa-aldi bat ireki nahi dugu. Batzar horretan erabakiko da zer jarrera hartuko dugun kolektibo gisa egoera horien aurrean.
Jarraian, "Militantzia nekagarria" izeneko testu hau partekatzen dugu, eztabaidarako abiapuntu izan nahi duena. Idazki honek lan-eskaintzen kudeaketaren inguruan kontuan har genitzakeen erronkak, dilemak eta proposamen posibleak jasotzen ditu. Irakurri, hausnartu eta zuen iritziak partekatzera animatzen zaituztegu, eztabaida aberasteko.
Batzar Nagusian gure elkartearen balioak eta lehentasunak islatuko dituen jarrera adostua bozkatu ahal izatea da helburua.
Militantzia nekagarria: defentsa kolektiboaren eta autonomia indibidualaren artean
Artxibozain, liburuzain eta dokumentalisten gure kolektiboan, balio etikoen eta bidezko lan-baldintzen defentsa funtsezko zutabeetako bat da. Hala ere, gardentasunik ez duten edo estandar duinak betetzen ez dituztela diruditen lan-eskaintzak maneiatzeak asmo onetatik haratago doan erronka bat planteatzen du.
Duela gutxi, lan-eskaintza baten aurrean nola jokatu eztabaidatu dugu. Eskaintza horrek ez zuen funtsezko xehetasunik, hala nola lanbide-kategoria edo lanpostu-mota. Kasu honek, itxuraz anekdotikoa, behin eta berriz errepikatzen den dilema bat jarri du mahai gainean: sustatzen ditugun eskaintzen kalitatearen bermatzaile gisa jardun behar dugu, ala hobe da profesional bakoitzari bere kabuz erabakitzen uztea?
Lan-eskaintzak ebaluatzeko konplexutasuna
Eskaintza bat argitaratu ala ez erabakitzea ez da ekintza neutrala. Ebaluazio-ariketa bat da, askotan kolektibo gisa gure irismenetik kanpo dagoena. Zeregin horrek hainbat arazo dakartza berekin:
Beste batzuengatik erabakitzeko arriskua
Alderdi bereziki delikatua da ordezkatzen ditugun profesionalek nola hauteman ditzaketen gure erabakiak. Eskaintza bat duintzat jotzen ez dugulako ez argitaratzea erabakitzeak eragin negatiboa izan dezake langabezian egonda aukera baliozkotzat jo dezaketen pertsonengan.
Funtsezkoa da gogoratzea, kolektibo gisa problematikotzat jotzen ditugun eskaintzak aipa baditzakegu ere, azken erabakia lan bila dabiltzan profesionalei dagokiela beti. Gure lanak ezin du ordezkatu eskaintza bat, bere mugak gorabehera, bere beharretara edo itxaropenetara egokitzen den ebaluatu, haztatu eta erabakitzeko duen gaitasuna.
Ikuspegi positiboa: ona azpimarratzea, ez-perfektua ez baztertzea
Problematikotzat jotzen ditugun eskaintzak baztertzera mugatu beharrean, kolektibo gisa lan egin genezake sektoreko lan-jardunbide egokiak balioetsi eta sustatuko dituen ikuspegia garatzeko. Kontu horiek delikatuak dira, eta hausnarketa sakona merezi dute, baita eremuko enpresen aurrean jarrera argia izatea ere.
Hona hemen hartu beharreko proposamen batzuk:
Ekintza horiek, bazkideek batzarrean erabakitzen dutenaren araberako lan-hipotesia oraindik ere, lan-baldintzak hobetzeko eta enpresekin elkarrizketa eraikitzailea eraikitzeko tresna baliotsuak izan daitezke.
Kolektiboaren rola: bideratzailea, ez epailea
Gure eginkizun nagusia tresnak ematea eta estandar etikoak sustatzea izan behar da, lanbidearen defentsak ere gure lanaren balio-galeraren aurkako jarrera argia hartzen duela ulertuta. Gure eskumenak gutxiesten dituzten edo hitzarmen kolektiboak alde batera uzten dituzten eskaintzak zabaltzen uzteak, lana bilatzen dutenei eragiteaz gain, gure irudi profesionala ahultzen du eta gure lanaren garrantzia gutxiesten duten lan-dinamikak iraunarazten laguntzen du.
Era berean, kontuan izan behar dugu ez dagokigula profesional bakoitzarentzat baliozkoak diren aukerak epaitzea. Kolektibo gisa, gure zeregina ez da beste batzuek erabakitzea, baizik eta bermatzea erabaki informatuak hartzeko beharrezko informazio eta tresna guztiak izango dituztela, betiere egoeraren eta ikuspegien aniztasuna errespetatuz.
Azken hausnarketa: militantzia arduratsua eta jasangarria
Lan-eskaintzak kudeatzea ariketa delikatua da, eta gure gaitasunak eta kolektibo gisa dugun kohesioa probatzen ditu. Askotan, daukaguna baino denbora gehiago eskatzen du, gure prestakuntza-mugekin alderatzen gaitu eta gurea ez den rol bat hartzera eramaten gaitu. Horri batzarreko barne-tentsioak gehitzen zaizkio, non perspektibak askotarikoak bezain legitimoak izan daitezkeen.
Egoera horren aurrean, funtsezkoa da gogoratzea gure konpromiso etikoak ez duela gure ekintzen iraunkortasunarekin eta norberaren autonomiarekiko errespetuarekin zerikusirik izan behar. "Asaldatzaileak" izateak ez du esan nahi erabakiak inposatu behar direnik, baizik eta eztabaida sustatu, zubiak eraiki eta aldaketa positiboa sustatu.
Hori dela eta, gure hurrengo batzarrean gai horri buruz hausnartzera gonbidatzen ditugu kide guztiak. Erronka ez da txikia, baina gure militantzia etikoa ordezkatzen ditugun profesionalen askotariko errealitatearekin uztartzen duen eredu bat aurki genezake elkarrekin.
Inspirazioa pizten, erraztasunak ematen, gure lanbideen debaluazioaren kontra ari den eta lan bila dabiltzanen erabakitzeko askatasuna errespetatzen duen kolektibo baten alde.
Eskerrik asko zuen inplikazioagatik.
ALDEEko Zuzendaritza Batzordea